استاندارد آزمایش ارزش ماسه ای: AASHTO-T176
هدف آزمایش ارزش ماسه ای
این آزمایش به عنوان یک آزمایش صحرایی سریع، جهت تعیین نسبت ذرات ریز یا مواد رس گونه در خاک ها یا مصالح دانه بندی شده بکار برده می شود.
وسایل آزمایش:
نکات جدول:
- سیلندر پلاستیکی مدرج، درپوش لاستیکی، لوله شستشو میله وزنه دار و سیفون که همه این وسایل باید مطابق با خصوصیات و ابعاد نشان داده شده در شکل 1 باشند. سیفون را به یک بطری یک گالنی (4 لیتری) که محتوی محلول کلرید کلسیم آماده شده می باشد، وصل کنید. این بطری بایستی روی سکویی به ارتفاع 25±915 میلیمتر بالاتر از سطح کار قرار گیرد. می توان بجای بطری 4 لیتری، از یک بطری پلاستیکی یا شیشه ای با حجم بیشتر استفاده کرد به شرط آنکه سطح محلول مورد استفاده بین 915 تا 1170 میلیمتر (36 تا 46 اینچ) بالاتر از سطح کار قرار گیرد.
- پیمانه فلزی به حجم 5±85 میلی لیتر و قطر تقریبی 57 میلی متر (2.25 اینج)
- قیف دهن گشاد با قطر دهانه تقریبا 100 میلی متر (4 اینچ)
- ساعت یا کرنومتر جهت تعیین زمان
- تکان دهنده مکانیکی به گونه ای که بتواند سیلندر پلاستیکی را در فاصله 2±203.1 میلی متری (04/0 8 اینچی) به تعداد 175±2 بار در دقیقه (0.30±282 هرتز) تکان دهد. قبل از استفاده از این تکان دهنده باید به سطحی ثابت و مسطح محکم گردد.
- تکان دهنده نیمه اتوماتیک که قادر باشد به کمک دست 100 حرکت رفت و برگشت کامل را در محدوده زمانی 45 5±45 ثانیه و در فاصله 5.08±127 میلی متر (0.2±5 اینچ ) انجام دهد. اگر حجم کار زیاد باشد، دستگاه تکان دهنده باید توسط پیچ ها یا گیره هایی به یک سطح ثابت و مسطح محکم گردد. از تکان دهنده های مکانیکی بیشتر برای انجام آزمایشات کنترلی ارزش ماسه ای استفاده می شود. البته بهتر است که حتی الامکان از تکان دهنده های مکانیکی یا نیمه اتوماتیک بجای تکان دهنده دستی استفاده شود.
- مجموعه پایه”C” به وزن 5±1000 گرم.
- خطوط درجه بندی روی استوانه به فواصل 54.2 میلی متر از یکدیگر می باشد و هر دهمین خط یک عدد نشان داده می شود. طول هر پنجمین خط نشانه می بایست تقریبا 9.5 میلی متر باشد. تمامی خطوط نشانه دیگر دارای طول 5.5 میلیمتر و عرض 0.8 میلیمتر و عمق (فرو رفتگی) 0.4 میلیمتر می باشند.
- دقت درجه بندی برای هر 2.5 میلی متر، 0.25± میلی متر می باشد. خطا در هر نقطه از درجه بندی حدود 0.75± نسبت به فاصله واقعی از صفر استوانه می باشد.
- برای سیفون مسی و لوله خروج هوا می توان از جنس فولاد ضد زنگ یا شیشه نیز استفاده کرد.
- محلول استوک: از توضیحاتی که در ادامه ارائه می شود میتوان برای تهیه محلول استوک استفاده نمود. اگر استفاده از فرم آلدئید به عنوان یک ماده بیوکسید باعث نگرانی است، محلول استوک با کاتن و محلول استوک با گلوتار آلدئید باید مورد استفاده قرار گیرند. حالت چهارم زمانی است که مدت زمان ذخیره سازی محلول استوک برای لخته شدن آن کم باشد. در این صورت می توان از مواد بیوکسید استفاده نکرد.
- محلول کلرید کلسیم کاربردی: برای بدست آوردن محلول کلرید کلسیم کاربردی (5±85) میلی لیتر از محلول کلرید کلسیم استوک را با آب مقطر مخلوط کرده و آن را تا 3.8 لیتر رقیق نمایید. برای تهیه محلول کاربردی به روش معمولی از آب مقطر و یا آب فاقد املاح استفاده می شود. همچنین میتوان برای تهیه این محلول از آب شیر محلی نیز استفاده کرد، به شرطی که مشخص شده باشد که این آب روی نتیجه آزمایش تاثیرگذار نمی باشد. همچنین محلول هایی که بیش از 30 روز مانده باشند، باید دور ریخته شوند.
- یک خط کش یا کاردک که برای برداشتن خاک های اضافه از روی پیمانه فلزی مناسب باشد.
- یک اون که قابلیت حفظ دمای 5±110 درجه سانتی گراد (9± 230 درجه فارانهایت) را داشته باشد.
- تکه پارچه مربع شکل به ابعاد تقریبی 600 میلی مترمربع (2 فوت مربع)، از جنس ناتراوا مانند پلاستیک یا پارچه روغنی که برای دو قسمت یا چهار قسمت کردن نمونه به کار می رود.
- دستگیره لوله شستشو (اختیاری): عبارت است از یک دستگیره چوبی به قطر25 MM که به فرو کردن لوله شستشو به داخل مصالح کمک کند (شکل یک قسمت B).